* بهشهر
بِهشَهر از شهرهای شرقی استان مازندران و مرکز شهرستان بهشهر است که در گذشته (قبل از انقلاب ۱۳۵۷ ایران) آن را اشرف البلاد مینامیدند. زبان محلی مردم بهشهر زبان مازندرانی است. طبق آخرین سرشماری جمعیت بهشهر در سال ۱۳۹۵ بالغ بر ۹۷۴۰۲ نفر میباشد. فاصله این شهرستان تا تهران ۲۸۵، تا ساری ۴۵ و تا گرگان ۹۰ کیلومتر است. هماکنون این شهرستان دارای 3شهر، 3 بخش، 6 دهستان و حدود 206 روستا است.

شهر بهشهر به دلیل قرار گرفتن میان کوه و دریا، آب و هوای معتدل و مرطوب دارد و میزان بارش زیاد باران و رطوبت بالا و قسمتهای جنوبی شهرستان به دلیل دارا بودن پوشش کوهپایهای و ارتفاع زیاد آب و هوای سردتر و کوهستانی و زمستانهای بارانی و برفی دارد.
* تاریخچهی شهر
بهشهر یکی از قدیمیترین شهرهای ایران است. نام بهشهر پیش از دوره صفوی، تمیشان، خرگوران، نامیه، پنج هزاره، آسیابسر بودهاست. چون مادر شاه عباس، بهشهری بوده، وی با مسافرت به بهشهر، این شهر را پایتخت تابستانی خود ساخته و نام آن را به اشرفالبلاد، یعنی بهترین و شریفترین شهرها، تغییر دادهاست. او، کاخها و عمارتهایی را در بهشهر بنا نهاد. رکن الاسفار، از درباریان دوره ناصری، در سفرنامه خود وجه تسمیه دیگری را برای اشرف ذکر میکند. او معتقد است زمانی که شاه عباس این شهر را به صورت مدرن و امروزی بنا نهاد، پارهای از درباریان گفتند «هذا اشرف من فرح آباد» و همین کلمه به مذاق شاه خوش آمد.
بطور کلی ناحیه جنوبی دریای مازندران از گذشته بسیار دور، از اهمیت سیاسی، تاریخی و نظامی فوقالعادهای برخوردار بودهاست. بررسی و کاوشهایی که در سواحل دریای خزر در مکانهایی مانند سابقه غارهای هوتو و کمربند انجام گرفتهاست، قدمت این ناحیه را به دوره غارنشینی و تقریباً ۱۰۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح به ثبت رساندهاست. تحقیقات دیگر موید آن است که در ادوار باستانی این منطقه یکی از حوزههای مهم تمدن قبل و بعد از تاریخ ایران بودهاست.
.jpg)
هنگام جهانگشایی و کشور گشایی کوروش کبیر چندین هزار در فتح بابل در سال ۵۳۹ق. م ۲۰ هزار پیاده و ۴هزار سواره جریک سواره و پیاده از مردم تبری و مردمی در سپاه او بودند و همچنین در جنگهای بین ایران و یونان در زمان خشایار شاه بهطوریکه هردوت مورخ یونانی مینویسد دستهای از جوانان و چریکهای مردمی و تبری با ساز و برگهای آراسته از کمان از چوب خیزران و پوششهای خیرهکننده به سپهسالاری آریا همراه شاهنشاه ایران بودند. براساس کاوشهای باستانشناسی که از تپههای شمال غرب بهشهر (نزدیک رستمکلا) به عمل آمد یک قطعه هاون سنگ سفید را کشف نموده و که به ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد بر میگردد، یا اینکه غارهای هوتو و کمربند آثار حیات در دورانهای فرو لیتیک (میانه سنگی) ۶۰۰۰ تا ۸۰۰۰ سال قبل از میلاد و نئولیتیک (پارینه) سنگی را در محدوده بهشهر بیان دارد. در دوره ساسانیان آنچه مسلم است حکومت شرقی مازندران (شهرستان فعلی بهشهر چه جلگه چه هزارجریب) با خانواده کشنسف بودهاست این خاندان تا سال ۵۲۸ م در مازندران حکومت داشتهاند و در این سال چون حکومت طبرستان بفرمان قباد (۴۸۷–۵۳۱) ساسانی به پسر بزرگش کاوس که یکی از سر سپردگان و طرفداران سر سخت مزدک بود ظاهراً برچیده شد و کیوس رسماً پادشاه طبرستان گردید و پایتخت او هزار جریب و کیاسر بود. از کیوس فرزندی ماند به نام شاهپور که در نزد عمویش انوشیروان بسیار عزیز بود و در دربار میزیست و پس از مرگ انوشیروان به طبرستان رفته و در آتشگاه کوسان (کوهستان امروزه غرب بهشهر) یا در آتشکده پیرامون کیاسر هزارجریب به سر برده و مردم طبرستان علاقه زیادی به او پیدا کردند.
هنگام حمله اعراب به ایران و فرار یزدگرد سوم، وی به خراسان به مازندران آمده و مثل پدر در آتشکده کوسان بهشهر (مغرب بهشهر) معتکف شد و به عبارت مشغول گردید. تحقیقات به عمل آمده از متون تاریخی نشان میدهد که در اواسط قرن سوم هجری قمری دین اسلام در شکل علویان در این ناحیه نفوذ یافتهاست. شهرستان بهشهر در ابتدا به عنوان یکی از روستاهای حائز اهمیت با نامهای نامیه، کبود جامه، تمیشه، قره طغان پنج هزاره، واشرف معروف بودهاست. در دوره صفویان، شکوفائی و رونق این ناحیه بیشتر گردید.
* برخی از جاذبههای شهرستان
- عمارت صفیآباد:
در جنوب غرب شهرستان بهشهر و در بالای ارتفاعات منتهی به دشت قرار دارد. این کاخ به دستور شاه عباس بزرگ ساخته شد و در زمان شاه صفی توسعه پیدا کردهاست. این کاخ در میان باغی زیبا به صورت بنایی مربع شکل که دارای ابعاد ۲۵ × ۲۵ متر بوده و در دو طبقه ساخته شد. ورودی کاخ در سمت شمالی قرار داشته که با عبور از پنج پله امکان دسترسی به داخل طبقه اول کاخ وجود دارد. طبقه اول دارای اتاقهای متعدد بوده که از طریق راهرو و هشتی امکان دسترسی به داخل آن وجود دارد. طبقه دوم نیز دارای راهرو و اتاقهای زیبا است. از کاخ صفیآباد و تا باغ شاه بهشهر که به عمارت چهل ستون مشهور است، یک راه زیر زمینی احداث شده بود که در مواقع ضروری مورد استفاده عبور و مرور یا سایر جریانهای دیگر میگردید.

- باغ عباسآباد:
از آثار تاریخی استان مازندران است. مجموعه باغهای عباسآباد در ۵ کیلومتری شهرستان بهشهر و در دامنه رشته کوههای البرز و در میان جنگلهای انبوه قرار گرفته و از جمله مهمترین و بزرگترین باغهای تاریخی ایران است که به عنوان یکی از باغهای ایرانی در میراث جهانی یونسکو ثبت شدهاست.[۳] این مجموعه شامل سد عباسآباد، مخزن و دریاچه سد، گلباغ، کاخ، حمام، آسیاب آبی و دو برج آجری میشود. این مجموعه به دستور شاه عباس اول صفوی در سالهای ۱۰۲۰ و ۱۰۲۱ ه.ق در محلی که پیشتر خرگوران نام داشت ساخته شدهاست و در حال حاضر مهمترین باغ غیر کویری ایران بهشمار میآید. وسعت آن نزدیک به ۵۰۰ هکتار است.

- گوهرتپه:
یکی از محوطههای بزرگ پیش از تاریخ شمال ایران در استان مازندران شهرستان بهشهر ۲ کیلومتری شمال غربی شهر رستمکلا یا کیلومتر ۳۰ جاده ساری - بهشهر قرار گرفتهاست. انسانهایی که در غارهای باستانی مازندران چون غار گمیشان، غار هوتو و غار کمربند زندگی میکردند پس از خروج از غار به مرور باعث پیدایش گوهرتپه شدند، این تپه انسانساز است. یعنی با گذشت زمان، مردم ساکن با از بین رفتن مکانهای قبلی به مکانهای بالاتر آمدهاند. در عصر نوسنگی شکل زندگی روستا نشینی داشته و در دوره برنز و مفرغ مورد توجه قرار گرفته و حالت شهرنشینی پیدا کردهاست. احتمالاً تا دوره برنز میانی فضای مسکونی و محل دفن در یک مکان بود. اما در دوره برنز متأخر (۴۰۰۰ سال قبل) هم از وسعت شهر کاسته شد و هم قبرستان را به خارج از فضای مسکونی انتقال دادهاند. در بین دوره برنز و آهن حدود ۲۰۰ سال این منطقه خالی از سکنه شد و در عصر آهن قبرستان را به خارج از مکان مسکونی بردند و مکان دارای سراشیبی را برگزیدند تا شاهد نفوذ آب نباشند. اقوام این منطقه پس از فروپاشی شهر و کوچ به مناطق کوهستانی اجساد نیاکان خود را برای تدفین در زادگاهشان به گوهر تپه حمل کرده و همراه با مراسم آیینی در این منطقه به خاک میسپردند.

- باغ چهلستون اشرف:
باغ چهلستون اشرف مربوط به دوره صفویه است و در بهشهر، واقع شده و این اثر به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست. این باغ که به پارک ملت بهشهر نیز شهرت دارد با ابعاد ۱۷۰متر عرض و۵۵۰ متر طول، در سال ۱۰۲۱ هـ. ق به دستور شاه عباس طرحریزی و طی چند سال احداث شده و محل بارعام و تشریفات شاه عباس و پذیرایی مهمانان بودهاست. این باغ دارای دو خیابان اصلی میباشد که محور طولی باغ با چشماندازی به سوی شمال و دریا است، و در نقطه تقاطع آنها، استخر بزرگ باغ قرار دارد.

- چشمه عمارت:
مربوط به دوره صفوی است و در بهشهر، بلوارشهیدهاشمی نژاد، خیابان پاسداران، جنب آب وفاضلاب واقع شده و این اثر در تاریخ ۹ مرداد ۱۳۵۲ با شمارهٔ ثبت ۹۴۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست. معماری این بنا به صورت دو طبقه بوده و هماکنون طبقه همکف و جزری از طبقه اول آن باقی ماندهاست. از ویژگیهای معماری این بنا سیستم آبرسانی آن است. در وسط عمارت همکف مظهر چشمه وجود دارد. با استفاده از تنپوشههای سفالی آب به حوضچههای طبقه اول هدایت شده و پس از سرریز به صورت آبشار به چشمه طبقه همکف و حوضهای اطراف بنا سرازیر میشدهاست. این بنا در روزگار آبادانی مزین به نقاشیهای رنگارنگ. کاشیهای متنوع بودهاست. علت نامگذاری آن، جوشیدن چشمهای از دل زمین، در طبقه همکف این عمارت تاریخی است.

- غار هوتو:
این غار قدمتی تاریخی دارد و آثار باستانی مهمی دربارهٔ زندگی انسانهای اولیه در آن پیدا شدهاست. این غار در دامنه کوه البرز و رو به غرب و در ابتدای ورودی شهر بهشهر و در فاصله پنجاه متری جفت خود، غار کمربند قرار گرفتهاست و دارای دو مدخل در دو ارتفاع مختلف و یک سوراخ تهویه در سقف است. این غار و غار کمربند، به لحاظ کشف اسکلت انسان با قدمت حدود ده هزار سال معروفیت جهانی دارد. اهمیت غار و آثار کشف شده در آن تا به اندازهای است که در برخی موارد از این غار به معدن طلای انسانشناسان یاد شدهاست. مهمترین این کشفیات که به «انسان هوتو» (Hotu man) مشهور است؛ سه اسکلت شامل اسکلتهای یک مرد و زن بالغ به همراه اسکلت زنی جوان میباشند. تصاویری از این اکتشافات که در سال ۱۳۳۰ شمسی (۱۹۵۱ میلادی) به سرپرستی پروفسور کارلتون استیونز کون استاد دانشگاه پنسیلوانیا آمریکا انجام شدهاست، در بخش بایگانی موزه باستانشناسی و انسانشناسی دانشگاه پنسیلوانیا موجود است.

- شبهجزیره میانکاله:
شبه جزیرهای است در منتهیالیهِ جنوبِ شرقیِ دریای خزر، در دوازده کیلومتریِ شمالِ شهرِ بهشهر واقع در استان مازندران ایران. مساحت آن بیش از شصتوهشت هزار هکتار و ارتفاعِ آن بینِ ۱۵ تا ۲۸متر کمتر از سطحِ دریای آزاد است. میانکاله از سال ۱۳۴۸ به عنوان «منطقه حفاظتشده» تعیین شد و هماکنون با عناوین پناهگاه حیات وحش، تالاب بینالمللی و ذخیرهگاه طبیعی زیستکره تحت حفاظت محیط زیست قرار دارد. یکی از دلایل اهمیت میانکاله این است که در تمام سواحل جنوبی دریای خزر هیچ منطقهای جز آن وجود ندارد که محیط طبیعی آن در وضعیتی نسبتاً دستنخورده باقیمانده باشد. تمامی سواحل دیگر بهطور گسترده با ساختوسازهای انسانی همچون جاده، شهر و روستا و کارخانهها دگرگون شدهاند. به همین دلیل سلامتی این منطقه اهمیت بسیاری در حفظ سلامتی کل دریای خزر دارد. سلامتی نسبی میانکاله موجب شده تا تالابها و سواحل این منطقه علاوه بر پرندگان مهاجر، محل تخمگذاری و زیستگاه اصلی بسیاری از ماهیان دریای خزر نیز باشد، به ویژه کپور و کفال و ماهیان خاویاری. نزدیک به نیمی از خاویار ایران از آبهای این منطقه صید میشود.

- غار کمربند:
این غار در همسایگی غار هوتو بوده و در آن ابزارهای شکار و آثاری از دورانهای پارینهسنگی و میانسنگی کشف شدهاست. در دوران معاصر، کارلتون استیونز کون برای اولین بار به کاوش غار طی ۱۹۴۹ تا ۱۹۵۱ پرداخت. پروفسور کارلتون استیونز کون که برای اداره کل باستانشناسی کار میکرد، ضمن کاوشهایی در سالهای ۱۳۲۸ تا ۱۳۲۹ (۱۹۴۹ تا ۱۹۵۰) در غار کمربند، پارچههایی به دست آورد که ثابت میکند اقوام ایرانی از همان آغاز غارنشینی، پشم گوسفند و بز را بهصورت پارچه میبافتند.

- گورستان سفید چاه:
معروف به اسپه چاه مربوط به دوره تیموریان است و در شهرستان بهشهر، بخش یانه سر، روستای سفید چاه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۷۸۴۵ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست. در روستای سفیدچاه رسم بودهاست که سنگ قبر مردگان را بر اساس شغل آنها حکاکی میکردند، اما بعد از مرگ آخرین بازمانده سنگتراشان و حکاکان مصیب محله، عمر حکاکی روی سنگها هم به پایان رسیده و درگذشتگان جدید روستا، با سنگهای امروزی دفن میشوند.

- آبشار اسپه او:
منطقه گردشگری اسپه او در فاصله ۳۰ کیلومتری شهرستان بهشهر در استان مازندران و در عرصهٔ جنوبی، بر روی ارتفاعات رشته کوه البرز و در بخش مرکزی شهرستان، به نام هزارجریب واقع میباشد. هزارجریب منطقهٔ کوهستانی شهرستان است که روستاهای زیادی را در دل خود جای دادهاست. جریب به معنای روستا وهزارجریب اشاره به تعداد بسیار روستاها در این بخش دارد. آبشار زیبا و دیدنی اسپه او به معنای آب سفید، با ارتفاعی بالغ بر ۴۰۰ متر، در دل کوه سیاخانی از چشمه ای که از شکاف سنگی در زیر درختی کهنسال میجوشد سرچشمه میگیرد. این آبشار به صورت پله کانی و کاسه ای است و دارای حوضچههای آهکی متعدد در ۷ طبقه میباشد که در طول سالیان متمادی ایجاد شده اند و سرانجام به رودخانه نکارود میریزد. در اثر برخورد آب با سنگهای بستر و سر خوردن از روی آنها حالتی کف آلود و سفید رنگ ایجاد میشود که نام این آبشار که به زبان محلی (مازندرانی) به همین معناست، از روی آن نهاده شدهاست. آبشار بسیار باشکوه و بلند اسپه او پوشیده از خز میباشد و به خاطر شرایط آهکی بودن سنگ آن به راحتی میتوان از پایین تا محل سرچشمه از آبشار بالا رفت و از طراوت و خنکای آب و همچنین طبیعت و مناظر بی بدیل قسمتهای مختلف آبشار لذت برد. نزدیکترین روستاها به این منطقه از سمت شمال روستای غربی محله و از سمت غرب روستای روبار میباشند. ارتفاع منطقه اسپه او از سطح دریا نیز ۷۸۰ تا ۱۱۲۰ متر است. در حال حاضر تنها راه دسترسی به منطقه اسپه او مسیر اصلی آسفالته از جاده پاسندرز شهرستان بهشهر به سمت روستاهای منطقه هزارجریب میباشد. پس از رسیدن به پل حد واسط روستاهای رودبار و غریب محله که تنها تا اینجا امکان استفاده از خودرو میباشد، میبایست با قرار دادن ماشین در حاشیه جاده اصلی، با ورود به راه فرعی به طول ۷ کیلومتر در حریم رودخانه به سمت چپ، تا رسیدن به آبشار را پیاده پیمود. این مسیر جذاب و زیبا به گونه ای است که قسمتی از راه را باید از درون آب رودخانه و در قسمتهایی دیگر، از میان جنگل عبور نمود.

- آبشار سنگ نو:
این آبشار در منطقه جنوبی بهشهر و در ۳ کیلومتری دل جنگلهای جنوبی بهشهر قرار دارد وجه تسمیه آن به این خاطر است که به خاطر فشار آب یک حوض بزرگ سنگی یا به اصطلاح مازنی یک نور سنگی در زیر آبشار درست شده و به آن سنگ نور اطلاق میگردد. مجموعه دیدنی سنگ نو در اعماق جنگلهای کوههای پیش کوه جهان مورا در البرز شرقی قرار گرفته و شامل چهار آبشار است که بزرگترین آن حدود ۱۲ متر ارتفاع دارد. پوشش گیاهی منطقه بهطور عمده درختان بلوط وحشی انجیلی ممرز و انواع سرخس به ویژه گونه سرخس عقابی است. رودخانه در اثر فرسایش بستر رسوبی در طول زمان ایجاد شده و آب آن بسیار گواراست.

* اقتصاد منطقه
- بندر امیرآباد:
منطقه ویژه اقتصادی بندرامیرآباد، در شرق استان مازندران و فاصله ۵۱ کیلومتری مرکز استان قرار دارد. این منطقه با دارا بودن اراضی پشتیبانی وسیع برخورداری از زیر ساخت حمل و نقل مدرن چند وجهی، اسکله رو – روریلی و کامیون جهت ترانزیت و حمل یکسره کالا و همچنین دسترسی آسان به بازار مصرف کشورهای CIS با جمعیت بالغ بر ۳۰۰ میلیون نفر توانسته نقش مهمی را در ابعاد ملی و منطقه ای ایفا نماید. منطقه ویژه اقتصادی بندر امیرآباد به عنوان یکی از نمادهای توجه ایران به مقوله ترانزیت کالا و ایجاد زیرساختهای اساسی حمل و نقل در جهت رسیدن به استانداردهای جهانی و استفاده از حداکثر ظرفیت ترانزیتی کشور، نقشی بسیار مهم با اهدافی بسیار بزرگ مانند کسب درآمد ارزی، ایجاد اشتغال، جذب سرمایهگذاری خارجی و بخش خصوصی، افزایش نقش جمهوری اسلامی ایران در دریای خزر و ایجاد گذرگاه در شمال کشور را بر عهده گرفتهاست. عملیات احداث این مجتمع بندری بزرگ و مدرن از سال ۱۳۷۵ آغاز شد. استعدادهای بالقوه و امکانات متعدد آن موجب گردید در سال ۱۳۷۶ از سوی دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد به عنوان منطقه ویژه اقتصادی به تصویب برسد. پس از پنج سال تلاش، اولین نشانههای بندری بزرگ پدیدار شد و در اردیبهشت سال ۱۳۸۰ فاز اضطراری بندر بدست مرحوم شهید دکتر دادمان، وزیر فقید وقت راه و ترابری افتتاح شد. قابل ذکر است که بندر امیرآباد بهشهر یکی از بزرگترین بنادر شمال کشور است و هماکنون نیز تنها بندر شمال کشور است که خط راهآهن به آن متصل است.

- نیروگاه شهید سلیمی
نیروگاه شهید سلیمی نکا، یکی از مهمترین سرمایههای ملی و از بزرگترین نیروگاههای کشور است . این نیروگاه متشکل از دو بخش مستقل بخاری و سیکلترکیبی بوده که در ساحل دریایخزر و در 25 کیلومتری شمال شهرستان نکا قرار دارد. قدرت نامی این نیروگاه 2214 مگاوات میباشد که از چهار واحد بخاری هریک با قدرت نامی 440 مگاوات، یک بلوک سیکل ترکیبی شامل دو واحد گازی هریک با قدرت نامی 137/6 مگاوات و یک واحد بخاری با قدرت نامی 160 مگاوات و همچنین دو واحد توربین انبساطی با قدرت نامی هرکدام 9/4 مگاوات تشکیل شده است.

- شركت صنعتی دريايی ايران ( صــدرا )
شركت صنعتی دريايی ايران ( صــدرا ) با هدف ساخت و تعمير كشتی در سال 1347 در بوشهر با تعمير و ساخت انواع شناورهای دريايی فعاليت خود را آغاز نمود و در سال های پس از انقلاب بنابر نياز روزافزون و تقاضای حاكم در بازار خليج فارس و دريای خزر فعاليت خود را در صنايع فراساحل گسترش داد. کارخانه دريای خزر در ساحل دريای خزر در بهشهر واقع شده که در سال 1383 ساخته شده است. اين کارخانه با مساحتی بالغ بر 509.065 متر مربع، دارای يک ديوار ساحلی به طول بيش از 1000 متر با حداقل عمق آب 5/5 متر و يك واحد سيستم بالابر كشتی (Syncrolift) با ظرفيت اسمی 3800 تن و همچنین دو واحد اسکله پهلوگيری تانکرها به ظرفیت 5500 تن است.

- شرکت صنعتی بهپاک
شرکت صنعتی بهپاک (سهامی عام) در تاریخ 1347/06/09 به صورت شرکت سهامی خاص تاسیس و تحت شماره 84 مورخ 1347/06/14 در اداره ثبت شرکتهای شهرستان بهشهر به ثبت رسید. شرکت در تاریخ 1373/12/21 به شرکت سهامی عام تبدیل و از تاریخ 1374/03/21 در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده است. موضوع فعالیت شرکت بهپاک عبارت است از تاسیس و بهره برداری از کارخانجات پنبه پاک کنی، روغنکشی و پروتئین گیاهی و کارخانجات دیگر و همچنین کارهای تولیدی، بازرگانی، سرمایه گذاری، صادرات، واردات و انجام هرگونه عملیات و معاملاتی که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم مرتبط با موضوع شرکت می باشد. روغن خام (سویا،کلزا)، انواع کنجاله دانه های روغنی، پروتئین و آرد سویا، پروتئین صنعت، لسیتین از جمله محصولاتی هستند که اکنون در شرکت صنعتی بهپاک تولید می شود .

- شرکت ريسندگي و بافندگي اکريلتاب
شرکت ريسندگي و بافندگي اکريلتاب واقع در استان مازندران شهرستان بهشهر در سال 1352 تاسيس شده است. اين شرکت با داشتن ماشينهاي ريسندگي و بافندگي جديد توليد کننده انواع کاموا و نخ هاي ماشيني ميباشد.

- شرکت نفت خزر
شرکت نفت خزر که در کیلومتر 35 جاده زاغمرز واقع شده است به عنوان یکی از شرکت های تابعه شرکت ملی نفت ایران در دی ماه 1376 تاسیس شد. این شرکت وظایف اکتشاف، توسعه و تولید منابع هیدروکربنی در حوضه خزر جنوبی و سه استان ساحلی مازندران، گلستان و گیلان را به عهده دارد. نظارت بر اجرای کلیه قراردادهای منعقد شده بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت های بین المللی جهت مطالعه و توسعه میادین نفتی در دریای خزر و همچنین نظارت برمسائل زیست محیطی مرتبط باعملیات اکتشاف وتوسعه ذخایر نفت و گاز در دریای خزر نیز به عهده شرکت نفت خزر می باشد.

- شركت حفاري شمال
شركت حفاري شمال که در شهرستان بهشهر واقع شده است به عنوان يك شركت پيشرو در حوزه صنعت حفاري چاههاي نفت و گاز بر اساس چشمانداز تدوين شده شركت، راهبردهاي مهمي را تدارك ديده و توانستهاست گامهاي مهمي در حوزه كسب سهم شايسته از بازار حفاري ايران بردارد. اين شركت در حال حاضر خدمات فني و حفاري گسترده اي را در زمينه حفاري، خدمات دريايي، سيمانكاري و اسيدكاري، حفاري انحرافي، نمودارگيري از چاه ها، راندن لوله هاي جداري، ابزار و لوازم در گردش، مهندسي گل و سيمان ، پسماند حفاري، چاه پيمايي ، كنترل عمليات حفاري به شركتهاي بزرگ و معتبر ايراني و بين المللي ارائه مي كند.

- شرکت سیمان مازندران
شرکت سیمان مازندران با هدف تولید انواع سیمان و فراورده های سیمانی در سال 1353 در شهرستان نکا تاسیس شد. در 31 شهریور 1360 شهریور تولدی کارخانه با ظرفیت 624000 تن سیمان در سال آغاز شد. با افتتاح دو پروژه طرح توسعه و طرح افزایش ظرفیت در سال های اخیر ظرفیت تولید سیمان به 7300 تن در روز یا 4/2 میلیون تن در سال افزایش یافت. محصولات شرکت سیمان مازندران در بازارهای داخلی (استان مازندران و استان های همجوار ) و بازارهای خارجی ( کشورهای حاشیه دریای خزر) توزیع میشود. شرکت سیمان مازندران در سال 1391 در زمینه صادرات محصولات خود به موفقیت چشمگیری دست یافته است بطوریکه با صادرات مقدار 895000 تن از محصولات تولیدی طی سال موفق به کسب رتبه دوم صادرات سیمان در کشور گردیده است.

همچنین قابل ذکر است انار شیرین، ترش، نارنگی، پرتقال، برنج، دانههای روغنی آفتابگردان، کلزای بهشهر معروف بوده بهشهر از مراکز تولید تخمه، روغن نباتی و صابون در ایران است.

* سوغاتیهای رنگارنگ
سوغاتیهای بهشهر شامل غذاهای سنتی، میوهها و صنایع دستی این شهر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
غذاهای سنتی: غذاهای سنتی بهشهر شامل، ناز خاتون، آش گزنه (گزنه آش) ،آش کدو ،آش ترش(تِرش آش)، آش دوغ، ته چین، فسنجان، انار تیم خِرِش، خورش مرغ ترش، باقالا پلو، امرغ شکم پر، کدو پلو (کهی پِلا)، اکبر جوجه، ماهی شکم پر، و… میشود؛ لازم است ذکر شود که خورشت فسنجان آن به دلیل استفاده از رب انار شیرین طعم مَلَس دارد.
نان و شیرینی: تندیر نون (نان محلی)، حلوای گردو (اَغوز حِلوا)، سوهان کنجد (پِشتِ زیک) ،برنجک (بهاردانه)، پیس گندله، قَتِلمِه (قَتِلمِه) کوماج، نصیری و… لازم است ذکر شود (قَتِلمِه)بیشتر در ایام ماه مبارک رمضان و در سفره افطاری مورد استفاده قرار میگیرد.
ترشی: بادمجان ترشی، سیر ترشی، هفت بیجار، ترشی یِرآلماسی، ناز خاتون، وینگوم زالک، هلی ترشی، آبغوره، آب نارنج و …
مربا: آلبالو، بِه، تمشک، گلابی، سیب، پرتقال، انجیر، هویج، بهارنارنج و …
شربت: بهارنارنج، آلبالو، انار و …
میوه و … : انواع مرکبات، انجیر، ازگیل جنگلی (کِنِس)، گلابی وحشی، تمشک وحشی جنگلی، زردکیجا (نوعی قارچخوراکی)، گزنه و ولیک، غوره، کنجد، خرمالو وحشی، برنج، سویا، کُلزا ،تره بار، گوجه سبز، توتون، و…
صنایع دستی: صنایعچوبی، مبل سازی، نساجی، حصیربافی، گلیمبافی، جاجیمبافی، جوراببافی، پارچهبافی، سفالگری و...